Strona korzysta z plików cookies w celu realizacji usług. Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do plików cookies klikając przycisk Ustawienia. Aby dowiedzieć się więcej zachęcamy do zapoznania się z Polityką Cookies oraz Polityką Prywatności.
Ustawienia

Szanujemy Twoją prywatność. Możesz zmienić ustawienia cookies lub zaakceptować je wszystkie. W dowolnym momencie możesz dokonać zmiany swoich ustawień.

Niezbędne pliki cookies służą do prawidłowego funkcjonowania strony internetowej i umożliwiają Ci komfortowe korzystanie z oferowanych przez nas usług.

Pliki cookies odpowiadają na podejmowane przez Ciebie działania w celu m.in. dostosowania Twoich ustawień preferencji prywatności, logowania czy wypełniania formularzy. Dzięki plikom cookies strona, z której korzystasz, może działać bez zakłóceń.

Więcej

Tego typu pliki cookies umożliwiają stronie internetowej zapamiętanie wprowadzonych przez Ciebie ustawień oraz personalizację określonych funkcjonalności czy prezentowanych treści.

Dzięki tym plikom cookies możemy zapewnić Ci większy komfort korzystania z funkcjonalności naszej strony poprzez dopasowanie jej do Twoich indywidualnych preferencji. Wyrażenie zgody na funkcjonalne i personalizacyjne pliki cookies gwarantuje dostępność większej ilości funkcji na stronie.

Więcej

Analityczne pliki cookies pomagają nam rozwijać się i dostosowywać do Twoich potrzeb.

Cookies analityczne pozwalają na uzyskanie informacji w zakresie wykorzystywania witryny internetowej, miejsca oraz częstotliwości, z jaką odwiedzane są nasze serwisy www. Dane pozwalają nam na ocenę naszych serwisów internetowych pod względem ich popularności wśród użytkowników. Zgromadzone informacje są przetwarzane w formie zanonimizowanej. Wyrażenie zgody na analityczne pliki cookies gwarantuje dostępność wszystkich funkcjonalności.

Więcej

Dzięki reklamowym plikom cookies prezentujemy Ci najciekawsze informacje i aktualności na stronach naszych partnerów.

Promocyjne pliki cookies służą do prezentowania Ci naszych komunikatów na podstawie analizy Twoich upodobań oraz Twoich zwyczajów dotyczących przeglądanej witryny internetowej. Treści promocyjne mogą pojawić się na stronach podmiotów trzecich lub firm będących naszymi partnerami oraz innych dostawców usług. Firmy te działają w charakterze pośredników prezentujących nasze treści w postaci wiadomości, ofert, komunikatów mediów społecznościowych.

Więcej
Poniedziałek, 07 października 2024
Imieniny: Mirella, Marek, Sergiusz
pochmurno
13°C

Gryfice po II wojnie światowej

Pierwsze władze powojenne

W wyzwolonych 6.03.1945 Gryficach całą władzę przejęła radziecka komendantura wojenna. Jej siedzibą był budynek przy ulicy Górskiej 15. Komendant wojenny, mjr Łukin przystąpił niezwłocznie do organizacji administracji polskiej spośród miejscowych Polaków wywiezionych na roboty lub powracających z Niemiec. Kilka dni po wyzwoleniu mianował Mieczysława Tachera burmistrzem Gryfic, a po jego ustąpieniu, 1 kwietnia nominowany został Wacław Brustmen. Do zadań gospodarza należało wówczas przede wszystkim udzialanie pomocy komendantowi wojennemu w organizowaniu życia gospodarczego i usuwaniu skutków działań wojennych.

Komendant powołał ponadto milicję porządkową, której szefem został Wojciech Kubicki. Pełnomocnikiem rządu RP/starosty mianowano Kazimierza Borzęckiego, którego Urząd znajdował się przy ul. Kościuszki 20, a we wrześniu został przeniesiony do wyremontowanych budynków przy ul Łąkowej 8,9 i 10.

Po przybyciu oficjalnych przedstawicieli rządu zreorganizowano Zarząd Miejski tworząc w nim podstawowe dla funkcjonowania władzy miejskiej referaty/meldunkowy, aprowizacji, mieszkaniowy, pośrednictwa pracy i spraw sanitarnych. Pełnomocnik zatwierdził chwilowo na stanowisku burmistrza W. Brustmena. Funkcję wiceburmistrza powierzono Tadeuszowi Radomskiemu, który faktycznie kierował pracami Zarządu Miejskiego.

Po zwolnieniu W. Brustmena, który 10 czerwca został aresztowany przez wojsko kilka miesięcy istniały duże trudności z obsadą tego stanowiska. Po kilkunastodniowym urzędowaniu burmistrza Płóciewniczaka etat ten wakatował aż do 25 września 1945. Tego dnia funkcję burmistrza przejął Eugeniusz Zych sprawując ją do 18 grudnia, kiedy został przeniesiony do Trzebiatowa.

Cenną fachową siłą stał się długoletni przedwojenny sekretarz Majchrowicz, który, pozyskany dla administracji miejskiej wzorowo zorganizował kilka zakładów komnalnych. Ponadto, zgodnie z zaleceniem pełnomocnika rządu 12 września 1945 rozpoczął w Gryficach pracę Obwodowy Urząd Bezpieczeństwa Publicznego. Z kolei już od 4 czerwca istniał w mieście Obwodowy Komitet Osiedleńczy, który mając 11 sekcji( mieszkaniową, przemysłową, informacyjno-propagandową itp.) zajmował się organizacją sekcji osiedleńczej. Przewodniczył mu K. Borzęcki, a stanowisko sekretarza powierzono Klaudiuszowi Różyckiemu.

Struktura społeczna

Po wojnie Gryfice różniły się od innych miejscowości pod względem struktury społecznej. Zazwyczaj ludność miast została zdziesiątkowana, jednak Gryfice wydawały się być przeludnione. Istnieją szczegółowe dane z tego okresu. O ile w połowie 1945 roku zarejestrowano jedynie 150 Polaków i 4000 Niemców, o tyle w końcu roku liczby te wynosiły odpowiednio 3593 i 2302 (w stosunku do 12.000 sprzed wojny). Jednak mimo tego trudne warunki lokalowe duża liczba wojska oraz brak inwentarza żywego czy sprzętu rolniczego nie sprzyjały osadnictwu. Z zarejestrowanych w 1940 roku 1007 budynków pozostało 872, z czego 135 zupełnie zdemolowanych. Nie wiodły się próby sztucznego zaludniania Gryfic poprzez transport z innych miejscowości. Większość mieszkań była nadal zajęta przez Niemców i wojsko, a próby ich wysiedlania zostały zahamowane przez akcję żniwną, kiedy potrzebowano wielu rąk do pracy.

Sytuacja poprawiła się dopiero w lipcu. Dzięki uchwale poczdamskiej, przesądzającej przynależność Pomorza Zachodniego do Polski Niemcy zaczęli masowo wyjeżdżać z Gryfic. Mimo trudności związanych z niemożnością zajmowania połowy domów zarezerwowanych dla przesiedleńców zza Buga ludność z Polski centralnej szukała zakwaterowania w mieście. O ile 12 czerwca wśród 342 Polaków było 47 kobiet, to już 17 grudnia ich liczba przewyższyła liczbę mężczyzn (odpowiednio 1540 i 1477), ponieważ rodziny osiedlających się były dopiero stopniowo sprowadzane do miasta. Tworzące się gryfickie społeczeństwo było dość młode. W końcu 1945 roku na ponad 3,5 tysiąca mieszkańców niewiele ponad 100 osób miało ukończone 60 lat. Jednocześnie zarejestrowano prawie tysiąc dzieci w wieku do 14 lat. Ich liczba szybko rosła. W sierpniu USC rozpoczął rejestrację pierwszych urodzin. Przed kierownikiem A. Staniszewskim zwarto dwa pierwsze śluby.

Poniżej: galeria starych, przedwojennych zdjęć gryfickiego ratusza.

Włącz powiadomienia WebPush
Dziękujemy, teraz zawsze będziesz na bieżąco!
Przeglądasz tę stronę w trybie offline.
Przeglądasz tę stronę w trybie online.