Właściwie nie zawsze Gryfice były „Gryficami”. Książę Warcisław III nadając nam prawa miejskie nie wykazał się kreatywnością i wpisał do dokumentu sformułowanie Nowe miasto nad Regą (łac. nazwa Nowa civitas super Regam). Sformułowanie nowe mogło zostać użyte z trzech powodów.
Po pierwsze dlatego, że powstało obok już istniejącego miasta nad Regą, Trzebiatowa (łac. civitatis Trebtow). Chociaż nasi sąsiedzi otrzymali prawa miejskie dopiero 15 lat później to jedak sam gród istniał już od IX wieku, więc był znacznie starszy. Jest też możliwe, że starszym od Gryfic był inny gród nad Regą, który mógł zostać wcześniej spalony lub zburzony, np. Niekładź (łac. Naclam).
Po drugie, słowo nowe mogło odnosić się po prostu do nowo ulokowanego miasta utożsamianego przez archeologów dotąd z grodem położonym po przeciwnej stronie Regi (łac. super, supra).
Po trzecie, przymiotnik nowe użyty został podobnie jak w innych miejscowych funkcjonujących w Polsce i państwach sąsiednich, np. Nowe Miasto nad Pilicą, Nowe Miasto nad Wartą, Nowe Miasto nad Metują, Nowe Miasto nad Wągiem.
Pierwszą nazwę zbliżoną do współczesnej nadał miastu następca Warcisława III, jego kuzyn Barnim I. Brzmiała ona wówczas: Gryfia Góra – miasto nad Regą (łac. Civitat Griphemberch super Regam). Podobnie brzmi również niemiecka nazwa Greifenberg in Pommern wywodząca się od łacińskiego griphus i niemieckiego Grief lub Greif oznaczającego gryfa. Druga część -berg jest dość popularna i funkcjonuje w nazwie wielu miast. Oznacza górę, co pozwala tłumaczyć niemiecki toponim jako Gryfią Górę lub Górę Gryfitów. Ta druga odnosi się bowiem do jednej z dynastii pomorskich książąt, która fundowała miasto. To właśnie od nich Gryfice przyjęły gryfa do swojego herbu.
W latach 1945-1946 używano nazwy Zagórze, o czym świadczą liczne dokumenty opisujące kształtowanie się administracji polskiej w mieście po II Wojnie Światowej[1]. W tym czasie równolegle używano również nieoficjalnej nazwy Gryfów nad Regą. Dzisiejsza nazwa Gryfice jest obowiązującą od czerwca 1946.
Źródła:
[1]W Trzebiatowie ulica w kierunku Gryfic do dziś nosi nazwę Zagórska. Stanowisko UM w sprawie zmiany nazwy jest następujące: Nazwa ta ze społeczno-politycznego względu jest neutralna, więc nie ma żadnych podstaw do takiej zmiany. Szczególnie, że wiążą się z tym wielkie koszty – przy tej ulicy jest sporo mieszkań i podmiotów gospodarczych, które musiałyby zmienić wszystkie dokumenty.
